Czy odzysk ciepła to technologia, którą warto uwzględnić budując dom?

Ostatnie lata to prawdziwy rozkwit technologii przyjaznych środowisku, które znajdują zastosowanie w firmach, zakładach produkcyjnych oraz w domach prywatnych. Należą do nich m.in. panele fotowoltaiczne, kolektory słoneczne, turbiny wiatrowe czy rekuperacja.

W naszym kraju tego typu rozwiązania nie nabrały jeszcze dużej popularności, a często są odbierane z lekką podejrzliwością i obawami, zwłaszcza ze względu na konieczność poniesienia jednorazowego, znacznego wydatku, przy obietnicy zwrotu dopiero po dłuższym czasie. Jak to wygląda w praktyce? Czy odzyskiwanie ciepła w domu prywatnym może się opłacać?

Na czym polega rekuperacja?

Jest to system, który pozwala na odzyskiwanie energii cieplnej ze „zużytego” powietrza, które usuwane jest z pomieszczeń i zamieniane na świeże. Rekuperacja polega więc również na oczyszczaniu i filtrowaniu powietrza dostarczanego do pomieszczeń. Warto pamiętać, że są to funkcje, których nie spełnia ani tradycyjna wentylacja grawitacyjna ani klimatyzacja. Dodatkowo, w instalacjach z rekuperacją montuje się specjalne wentylatory, tworzące system wentylacji mechanicznej.

W przeciwieństwie do wentylacji grawitacyjnej, nie wymaga ona otwierania okien, co dodatkowo chroni przed owadami, kurzem, hałasem oraz – przede wszystkim – nieprzyjemnymi przeciągami powodującymi wychłodzenie domu. Jest to jeden z powodów, dla którego rekuperatory cieszą się coraz większym powodzeniem pośród osób budujących dom. Okazuje się bowiem, że wyższe koszty budowy, związane z urządzeniami i instalacją, rekompensują się poprzez obniżenie rachunków za ogrzewanie.

Odzysk ciepła w domach pasywnych

Instalacja z wentylacją mechaniczną i rekuperatorem jest obowiązkowym elementem domu pasywnego, a więc takiego który wymaga minimalnego nakładu energii do ogrzania. Ciepło z powietrza opuszczającego pomieszczenia („brudnego”) jest bowiem zatrzymywane w wymienniku ciepła, który następnie ogrzewa świeże powietrze dostarczane z zewnątrz. Jest to więc technologia, którą warto zastosować w każdym domu, pamiętając jednak o kilku ważnych regułach.

Pierwsza z nich, prawdopodobnie najważniejsza, mówi o tym, że kanały wentylacyjne w takiej instalacji muszą być idealnie zaizolowane. Nie może się bowiem zdarzyć taka sytuacja, że odzyskiwanie ciepła wiąże się z natychmiastową jego stratą przez słabo zabezpieczoną instalację rozprowadzającą powietrze. Jeżeli taka instalacja jest natomiast dokładnie pokryta izolacją, to można spokojnie zacząć liczyć zyski na niższych rachunkach.

Korzyści zdrowotne

Wentylacja mechaniczna z rekuperatorem to doskonały pomysł dla wszystkich tych, którzy cierpią na choroby i schorzenia układu oddechowego, na astmę, alergię itp. Stale wymieniane powietrze jest również szybko pozbawiane nieprzyjemnych zapachów.

Ze względu na to, że latem właściwie nie występuje potrzeba otwierania okien w celu wentylacji, do domu rzadziej dostają się owady. Rekuperatory podbijają więc serca (i płuca) wszystkich tych, którzy się z nimi choć raz spotkali i przebywali w wyposażonych w nie domach choć przez kilka godzin. Wiąże się to niemal zawsze z poprawą samopoczucia.

Uwaga! W przygotowywanym projekcie warto uwzględnić kilka ważnych spraw, takich np. jak konieczność przygotowania „tradycyjnego” komina specjalnie dla garażu (ze względu na spaliny samochodowe nie włącza się garażu do systemu rekuperacji) lub okapu kuchennego.

Doświadczony specjalista od rekuperacji uwzględni oczywiście te uwarunkowania i umieści je w projekcie. Można również oczekiwać, że przedstawi on kosztorys, wskazujący na to, o ile droższa jest tego typu instalacja oraz uwzględni zmiany w projekcie, na których będzie można zaoszczędzić, a tym samym obniżyć ostateczny koszt zastosowania rekuperacji w domu.

Co na przyszłość?

Opisywana technologia, podobnie jak panele fotowoltaiczne czy kolektory słoneczne, stanowi technologię przyszłości, która wkrótce będzie całkowicie dominować. Ceny wykonania takich instalacji będą więc spadały, ale – jeżeli budżet na to pozwala – warto już dziś być w czołówce i wybudować dom, w którym stale będzie miał miejsce odzysk ciepła.

Z pewnością wpłynie to korzystnie na wysokość przyszłych rachunków, zdrowie domowników oraz – w razie sprzedaży domu w przyszłości – na wyższą jego wartość. Biorąc pod uwagę możliwość wzrostu ceny gazu czy węgla, warto zainwestować w dom wyposażony w rekuperator, panele fotowoltaiczne i solidną izolację termiczną.